Kampanie zgłoszone do konkursu
Kampania Społeczna Roku 2011

10.04.2012

Wykreśl 212 kk

KATEGORIA: Inicjatywy obywatelskie (NGO)

Opis celu kampanii

Uświadomić ogółowi społeczeństwa zagrożenia wynikające z obowiązywania paragrafu 212kk i  zagrożenia dla swobody wypowiedzi
Wywołać dyskusję publiczną dotycząca problematyki wolności słowa i sensowności karnej odpowiedzialności za słowa w ramach prowadzonej w tym czasie kampanii wyborczej jako źródło nacisku na polityków

Grupa docelowa

Ogół społeczeństwa, posiadający niewielką wiedzę o prawach człowieka
Politycy, kandydaci do Parlamentu, mogący doprowadzić do wykreślenia tego paragrafu

Strategia

Autor publikacji prasowej, krytycznej recenzji czy każdy z nas, kto wyrazi swoją krytyczną opinię może według polskiego prawa stać się kryminalistą i skończyć w więzieniu, wynika to z paradoksu polskiego prawa: zniesławienie jest karane z kodeksu cywilnego, ale też z karnego, ma to z przyczyny istnienia paragrafu 212 w tymże. Powyższe przepisy są niezgodne z międzynarodowymi standardami wolności słowa, czego konsekwencją były liczne procesy państwa polskiego przez Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu oraz niechlubne...miejsce w rankingu. W efekcie znana nam raczej z relacji o białoruskim reżimie sytuacja dziennikarzy lądujacych w więzieniu, a zwykłych ludzi zastraszanych i uciszanych groźbą procesu karnego jest częścią polskiej rzeczywistości. Dotychczasowe działania mające na celu zmianę tego przepisu kierowane były bezpośrednio do polityków, tymczasem problem był nieznany szerszej grupie społecznej, która jak często w przypadku tematu praw człowieka nie widziała w tym przepisie związku ze swoją rzeczywistością. Kampania Wykreśl 212kk miała za zadanie to zmienić przybliżając prawdziwe historie dziennikarzy, ale też zwykłych obywateli oskarżonych z 212kk. Szeroki zasięg kampanii miał nie tylko aspekt edukacyjny, ale też miał pomóc w wywarciu presji na grupą część grupy docelowej: przyszłych parlamentarzystów, nieprzypadkowo, więc na czas trwania kampanii wybrano gorący okres kampanii wyborczej.

Opis przebiegu kampanii

Kampania rozpoczęła się 5 września i trwała aż do wyborów parlamentarnych w październiku 2011 roku. W ramach kampanii wydrukowano w prasie ogólnopolskiej i lokalnej reklamy prasowe, a w radiu TOK FM puszczano spoty radiowe. Sercem kampanii były fan page akcji, który mimo braku wsparcia innego niż kilka publikacji reklamy zgromadził ponad 3500 fanów. Bardzo ważnym uzupełnieniem kampanii były działania PR - informacje prasowe wysyłane do mediów oraz dostępność rzeczniika akcji Domniki Bychawskiej z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, którą media chętnie prosiły o komentarz. W efekcie niszowy i mało zrozumiały dla Polaków temat praw człowieka i wolności słowa znalazł się na pierwszych stronach gazet i stał się elementem dyskusji wyborczej.

Wykorzystanie narzędzi komunikacji

Kampania nie posiadała żadnego budżetu mediowego, dlatego głównymi narzędziami dotarcia była darmowa przestrzeń reklamowa udostępniona przez wydawców prasy na zasadzie dobrej woli zrzeszonych w Stowarzyszeniu Gazet Lokalnych (tygodniki lokalne) oraz Izbie Wydawców Prasy. Przygotowano 2 wersje layoutów prasowych nawiązujące do prawdziwych przypadków nadużyć związanych z par. 212kk
Kampania prasowa objęła 73 tygodniki lokalne, gazety ogólnopolskie (Gazetę Wyborczą< Rzeczpospolitą, Metro, Gazetę Prawną).
Dodatkowo przy wsparciu technicznym Agory wyprodukowo spoty internetowe i radiowe z udziałem znanych dziennikarzy i autorytetów, którzy wyrażali swoje poparcie dla akcji. Spoty radiowe nadawane były w TOK FM, a internetowe na serwisie Gazeta.pl
Za równo kampania prasowa i radiowa kierowała na dedykowną www oraz zachęcało do wyrażania swojego poparcie poprzez polubienie akcji na Facebooku, w tym celu stworzono specjalny fan page akcj.

Działania PR

Organizatorzy kampanii przygotowali 2 informacje prasowe: poprzedzające i podsumowujące kampanię. W ramach dyskusji społecznej nt. 212 kk zorganizowano spotkania w największych polskich miastach.

Efektywność

Choć paragraf 212 kk ciągle obowiązuje kampanii udało się wywołać szeroką dyskusję społeczną dotyczącego jego wykreślenia, która wreszcie może przyczynić się do depenalizacji odpowiedzialności za słowo.
- 6 marcia 2011 Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się z oficjalną prośbą o rozpoczęcie dyskuji o depenalizacji zniesławienia do Ministra Sprawiedliwości Jarosława Gowina
- 144 polityków różnych opcji wyraziło popracie dla akcji
- Akcję poparli oficjalnie min.: prezes Narodowej Rady Adwokackiej Andrzej Zwara, Stowarzyszenie Wolnego Słowa, Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich, Stowarzyszenie 61, swoje poparcie dla idei akcji wyraził w rozmowie z Gazetą Prawną również ówczesny Minster Sprawiedliwości Krzystof Kwiatkowski
- znani dziennikarze i intelektualiści (Piotr Najsztub, Sylwia Chtunik, Maria Czubaszek, Andrzej Stankiewicz, Halina Bortnowska) aktywni włączyli się do akcji wyrażając swoje poparcie w spotach radiowych i internetowych
- ponad 3500 osób polubiło fan page akcji
- temat kampanii stał się ważnym elementem kampanii wyborczej (przykładem może być przepytywanie Grzegorza Schetyny z PO za czy przeciw akcji przez Monikę Olejnik w programie

Kampanijność

Organizatorzy chcą kontynuować kampanię, ale skupiając się na bezpośrednim dotarciu do decydentów oraz poprzez edukację środowiska prawniczego np. na spotkaniach organizowanych przez wydziały prawa w różnych miastach.

Opis inicjatora

HFPCZ- od 1989 roku z misją rozwijania kultury wolności i praw człowieka w kraju i za granicą
SGL - stowarzyszenie wydawców prasy lokalnej skupia 53 wydawców IWP -organizacja samorządu gospodarczego

Opis i wyjaśnienie pomysłu reklamowego - jeśli dotyczy

Prawa człowieka i problematyka wolności słowa dla przeciętnego Kowalskiego to abstrakcja, a sam paragraf 212 kk był długo postrzegany jako dotyczący właściwie tylko dziennikarzy, dlatego pomysł kreatywny opierał się na przybliżeniu prawdziwych historii oskarżonych z 212kk: mieszkańców skarżących developera i dziennikarza śledczego. Destrukcyjny wpływ tego przepisu na wolnośc słowa i blokowanie dyskusji publicznej oddano nawiązując wizualnie do pokreślonego przez cenzurę artykułu w gazecie.

Opis dodatkowych działań, w tym działania niekonwencjonalne

Mailing do parlamentarzystów, którzy w trakcie kampanii wyborczej poparli akcję, zachęcający do aktywnego działania w Parlamencie na rzecz wykreślenia paragrafu 212 kk